Bijgewerkt op: 18 februari 2020 © Frauke

Het klimaat van Noorwegen
Noorwegen heeft een mild klimaat als je kijkt naar de positie op de wereldkaart. Onder sterke invloed van de Atlantische Oceaan wordt het in de winter vrij koud, maar had het gezien de breedtegraden waartussen het land zich bevindt een stuk kouder uit kunnen pakken. De Atlantische Golfstroom zorgt er ook voor dat het zeewater relatief warm is en daardoor vrijwel nooit bevriest. Slechts tijdens zeer extreme winters kan het voorkomen dat het zeewater in het uiterste noorden van Noorwegen bevriest.
Volgens het Köppen-Geiger klimaatsysteem kent Noorwegen vijf klimaten. De kustgebieden in het zuidwesten en zuiden kennen een gematigd zeeklimaat, type Cfb. Kenmerkend hiervoor zijn de relatief milde winters en zomers in combinatie met neerslag gedurende het hele jaar. Kleine plekjes langs het westelijk kustgebied hebben een koel zeeklimaat (type Cfc), waarbij de temperaturen zowel in de winter als in de zomer een stukje lager liggen dan in het zuiden.

Het binnenland in het zuiden en zuidwesten heeft een gematigd landklimaat (type Dfb), waarbij de zee iets minder invloed heeft waardoor het weerbeeld grilliger is en de wintermaanden wat koeler zijn. Meer noordwaarts vind je een combinatie van een drietal klimaten. Voor een groot deel kent het binnenland een koel landklimaat (type Dfd), overgaand in een toendraklimaat (type ET) en op sommige hoger gelegen delen in centraal Noorwegen een hooggebergteklimaat (type EH). Ongeveer negentig procent van Noorwegen valt onder de overkoepelende classificatie subarctisch klimaat. Kenmerken hiervan zijn de relatief korte zomers, de mogelijkheid tot zeer lage temperaturen (min 30 tot min 40 graden Celsius) in de winter en de grote temperatuursschommelingen die mogelijk zijn.

Invloed van de Atlantische Oceaan
De invloed van de Atlantische Oceaan zorgt ervoor dat de temperaturen in de zomer wat getemperd worden in het zuiden en dat het in de winter met name langs de kust niet te ver afkoelt. Landinwaarts zwakt het effect van het relatief warme oceaanwater snel af waardoor de temperaturen daar in de winter een stuk lager kunnen liggen dan langs de kust.
De oceaan zorgt ook voor de aanvoer van veel regendepressies, waardoor vooral het zuidwesten van Noorwegen redelijk veel neerslag te verwerken krijgt, waarvan in de wintermaanden een groot deel in de vorm van sneeuw valt.

Wind
De oceaan zorgt ook voor veel wind. De kusten van Noorwegen zijn zeer winderig. Het samenspel van de wind en het zeewater heeft voor een groot deel het zo kenmerkende landschap gevormd met de vele fjorden en de ruige rotspartijen.
Langs de kust van Noorwegen waait het ongeveer driekwart van het jaar redelijk tot flink. Het winderigste is het uiterste zuidoosten. De wind die over het Skagerrak aangevoerd wordt richting Færder Fyr en Frederikstad zorgt voor ongeveer 30 dagen per jaar stormachtig weer in deze regio.

Frisse zomers
De zomers in Noorwegen zijn aan de frisse kant. Onder invloed van hogedrukgebieden boven Scandinavië kan het in de maanden juni, juli en augustus warm worden, maar bij 25 tot 28 graden houdt het meestal echt wel op Een enkele dag kan het nog iets warmer worden, maar dit is meer uitzondering dan regel. De zomermaanden worden in Noorwegen gekenmerkt door lange dagen. In het zuiden duurt de nacht slechts 5 tot 6 uur in juni, in het uiterste noorden gaat de zon dan zelfs helemaal niet onder en kun je genieten van de midzomernacht. De zomers zijn in de noordelijke helft van Noorwegen fris te noemen. Dagtemperaturen komen daar in de zomer amper boven de 20 graden uit (gemiddeld is het 14 tot 15 graden overdag) en 's nachts is het gemiddeld slechts enkele graden boven het vriespunt. Geen ideale omstandigheden voor een zonvakantie maar wel aangenaam weer om te gaan wandelen, fietsen of fotograferen in dit deel van Scandinavië.

Neerslag
Noorwegen heeft de reputatie dat het een nat land is. Dat is slechts deels waar. De lager gelegen gebieden langs de westkust zijn redelijk nat te noemen. Op jaarbasis valt daar, afhankelijk van de exacte locatie, ongeveer 800 tot 1200 millimeter neerslag. Dat is ongeveer de helft meer dan in Nederland. Aan de loefzijde van de bergen ontstaan stijgingsregens waardoor de neerslagsommen daar snel op kunnen lopen. Hier is vooral sprake van in het zuiden van Noorwegen waardoor de hoeveelheden daar op kunnen lopen naar 2000 tot maar liefst ruim vierduizend millimeter neerslag op jaarbasis. kenmerkend voor dit gebied zijn het iets drogere voorjaar en het aanzienlijk nattere najaar, waarin de neerslag vaak gecombineerd wordt met redelijk veel wind. In de winter valt een groot deel van de neerslag in de vorm van sneeuw, hagel en ijzel. Alleen dicht langs de kusten is er een redelijke kans dat er regen valt in plaats van winterse neerslag.
Aan de lijzijde van de bergen valt er juist weinig neerslag. Met gemiddeld 300 tot 400 millimeter zijn de dalen in Oppland het droogste. De plaats Skjåk is met 278 millimeter op jaarbasis de droogste plek van Noorwegen. Ook de meest noordelijke provincie van Noorwegen, Finnmark, is te noemen als droge plek in Noorwegen. Gemiddeld valt daar vierhonderdvijftig (noordwesten van Finnmark) tot ongeveer driehonderd millimeter neerslag per jaar. Ook de plaatsen langs het Oslofjord, inclusief de hoofdstad Oslo, zijn in vergelijking tot de plaatsen die iets meer westelijk langs de kust liggen vrij droog te noemen. Gemiddeld valt hier 500 tot 600 milimeter neerslag per jaar.

Klimaatcijfers
De onderstaande cijfers zijn op basis van geregistreerde langjarige weer- en klimaat gegevens en kunnen voor zover dat mogelijk is als een gemiddelde voor het zuiden van Noorwegen gezien worden. De grootste afwijkingen zijn: het noorden is (veel) kouder, de zeetemperaturen liggen in het noorden een stuk lager en het westelijk kustgebied heeft veel meer neerslag, vooral het stuk tussen Stavanger en Kristiansund. Op een zelfde breedtegraad kunnen er flinke verschillen in temperatuur voorkomen dat deels te maken heeft met de invloed van de zee en voor een groot deel met de hoogteverschillen.

Meer klimaatinformatie
Klimaatcijfers zijn handig, maar bieden geen totaal beeld van het klimaat en de mogelijke weersomstandigheden binnen een bepaalde periode. Hoe groot de kans op winters weer, (extreme) hitte of orkanen is vind je vaak niet terug in cijfers.
Daarom bieden wij per maand handige extra klimaatinfo. Onderstaande info geldt voor een redelijk deel van Noorwegen, er zijn echter wel wat afwijkingen. De kans op winters weer is in centraal Noorwegen, het noorden en in hoger gelegen delen (aanzienlijk) groter. In het westen is de kans op langdurige neerslag groter en de kans op zomers weer is met uitzondering van het zuiden ook in de zomermaanden klein tot nihil. De UV-index is in het noorden lager dan hieronder vermeld.